Łódź, dn. 6.12.2024 r.

 

                                                                                            Komisja Współpracy z Zagranicą

                       przy ZG PTL

 

 

 

Sprawozdanie z podjętych działań w sprawie nawiązania kontaktu

z Towarzystwem Leśników Ukrainy

 

 

1. Po przeprowadzonej telefonicznej rozmowie z Przewodniczącym Towarzystwa Leśników Ukrainy ( ) – Panem Jurijem Marczukiem, w dniu 12.09.2023 r.za pośrednictwem komunikatora Messenger przekazałem do tego Towarzystwa informację o treści:

„Dzień dobry. Nawiązując do naszej rozmowy z Jurijem Marczukiem, chciałbym powiedzieć, że Polskie Towarzystwo Leśne chciałoby nawiązać kontakt i współpracę z Państwem, wymieniając doświadczenia w zakresie leśnictwia.

Nasze towarzystwo przyjeżdża do Centrum Dialogu Polsko-Ukraińskiego w Kostiuchiwce. Pomagamy leśnikom z Państwowego Przedsiębiorstwa Leśnego Maniewicze.”

1. W dn. 19.09.2023 r., w odpowiedzi otrzymałem wiadomość o treści:

Dzień dobry! Towarzystwo Leśników Ukrainy składa Panu wyrazy szacunku. Jesteśmy wdzięczni naszym polskim kolegom - leśnikom za wsparcie w walce z rosyjskim okupantem. Szczególne podziękowania za pomoc Ukraińcom, którym przyjazna Polska udzieliła schronienia w tym trudnym czasie. Ukraińskie Towarzystwo Leśników jest gotowe podpisać memorandum o współpracy z Polskim Towarzystwem Leśnym. Z poważaniem, Jurij Marchuk, Przewodniczący TLU.”

1. Kontynuując wymianę informacji, w dn. 22.10.2023 r. przekazałem zapytanie o możliwości przyjazdu Przewodniczącego TLU do Polski, ewentualnie do spotkania się w Kostiuchnówce w Centrum Dialogu (Wołyń):

„Dzień dobry. Panie Jurij Marczuk, Przewodniczący Ukraińskiego Towarzystwa Leśników, czy istnieje możliwość, aby przyjechał Pan do Polski na zaproszenie Polskiego Towarzystwa Leśników.  Spotkanie będzie okazją do omówienia porozumienia zawartego z innymi towarzystwami w sprawie współpracy np. na terenie Karpat.

Jeśli tak, to jakie dokumenty będą wymagane i jakie mogą być terminy. Jeśli będzie problem z przyjazdem do Polski, możemy spotkać się w Kostiuchnówce na Wołyniu w Centrum Dialogu.Z najszczerszymi pozdrowieniami. Janusz Witkowski.”

1. W dniu 25.10.2023 r. Przewodniczący poinformował, że nie może przyjechać do Polski w związku z trwającymi działaniami wojennymi, za naszą zgodą proponuje spotkanie na Wołyniu. Wskazał również 6 obszarów (termitów) współpracy którymi byliby zainteresowani. Punkty a-f. Treść odpowiedzi poniżej:

„Szanowny Panie Witkowski! Ukraińskie Towarzystwo Leśników składa wyrazy szacunku Polskiemu Towarzystwu Leśnemu i informuje, że w pełni popiera inicjatywę nawiązania współpracy pomiędzy Ukraińskim Towarzystwem Leśników a Polskim Towarzystwem Leśnym.Podstawą takiej współpracy może być podpisanie stosownego porozumienia (lub memorandum, protokołu intencji).

Miejscem podpisania, za Państwa zgodą, może być obwód wołyński. Podróż z Ukrainy byłaby niepraktyczna ze względu na trwające działania wojenne.

W ramach przygotowań do spotkania proponujemy opracowanie projektu wspólnej umowy, która naszym zdaniem powinna obejmować następujące obszary współpracy:

• Promocja leśnictwa opartego na leśnictwie ekologicznym (bliskim naturze) na równinach Ukrainy i w górskich lasach Karpat w kontekście globalnych zmian klimatycznych.
• Promowanie rozwoju standardów i przepisów w dziedzinie leśnictwa zharmonizowanego z wymogami UE, poprawa systemu zarządzania i wsparcia finansowego leśnictwa (z uwzględnieniem doświadczeń Polski).
• Opracowywanie zaleceń i ułatwianie odtwarzania gospodarki leśnej w lasach zniszczonych w wyniku działań wojennych oraz przy obiektach infrastruktury leśnej.
• Zalesianie gruntów nieleśnych i wdrażanie doświadczeń UE w zakresie finansowego i legislacyjnego wsparcia tworzenia nowych lasów na gruntach prywatnych w Ukrainie.
• Ułatwianie staży dla kadry akademickiej i specjalistów leśnictwa oraz zapewnienie praktycznego szkolenia dla studentów w zakresie nowoczesnego podejścia do produkcji nasion leśnych, szkółkarstwa i reprodukcji zasobów leśnych w instytucjach i przedsiębiorstwach w Polsce i innych krajach europejskich.
• Badanie możliwości i rozwój podejścia do wykorzystania leśnych kompleksów przyrodniczych, wartości historycznych i kulturowych oraz zabytków obszarów przygranicznych dla edukacji ekologicznej, kulturalnej i zbliżenie współpracy pomiędzy Polakami i Ukraińcami.

Prosimy o przesyłanie propozycji do projektu wspólnej umowy oraz wizji kierunków i form dalszej współpracy pomiędzy Ukraińskim Towarzystwem Leśników i Polskim Towarzystwem Leśnym w celu przygotowania odpowiedniego dokumentu.

Nasz adres e-mail: vr-tlu@ukr.net.  Z poważaniem  Przewodniczący Towarzystwa Leśników Ukrainy Jurij Marchuk

 Szanowni Państwo!

Prosimy o nadsyłanie propozycji do projektu wspólnego porozumienia oraz wizji kierunków i form dalszej współpracy pomiędzy Towarzystwem Leśników Ukrainy i Polskim Towarzystwem Leśnym w celu przygotowania stosownego dokumentu.

 Z poważaniem. Przewodniczący Ukraińskiego Towarzystwa Leśników Jurij Marczuk.”

1. W dniu 26.10.2023 r., w odpowiedzi poinformowałem, że:

„Dzień dobry! z leśnym pozdrowieniem z Darz-Bór.

Panie Jurij Marczuk, bardzo dziękuję za informację o przyszłej współpracy i tematach do wymiany doświadczeń. Wiele z poruszonych przez Pana tematów jest bliskich nam, leśnikom w Polsce. Stoimy przed nowymi wyzwaniami, które chce wprowadzić Unia Europejska. Są to Zielony Ład i Strategia Polityki Leśnej UE, w której co najmniej 30% obszarów lądowych UE i 30% obszarów morskich UE powinno być objętych ochroną prawną.

Ścisła ochrona co najmniej 1/3 obszarów chronionych UE, w tym wszystkich pozostałych naturalnych i starych lasów w UE. Jak pogodzić to z gospodarką leśną? Tu jest miejsce na dyskusję.

Przygotujemy projekt porozumienia i prześlę Państwu roboczy projekt do akceptacji. Postaram się przygotować go w języku polskim i ukraińskim. Poproszę o zwrócenie uwagi na poprawny język ukraiński. Zorganizujemy też spotkanie w Kostiuchnówce na Wołyniu. Życzę pokoju, zdrowia i zakończenia wojny. Do zobaczenia wkrótce. Z najlepszymi życzeniami Janusz Witkowski.

1. W dniu 27.10.2023 r. Towarzystwo Leśników Ukrainy przekazało informację:

„Szanowny Panie Witkowski!

Dziękujemy za zrozumienie problemów leśnictwa, których rozwiązanie byłoby właściwe dla wspólnej współpracy polskich i ukraińskich stowarzyszeń leśników.

Czekamy na projekt dokumentu roboczego o naszej współpracy. Zapewnimy autentyczne tłumaczenie dokumentu z języka polskiego.

Wierzymy, że będzie dogodnie podpisać dokument na Wołyniu po jego sfinalizowaniu i uzgodnieniu. Z poważaniem i najlepszymi życzeniami. Jurij Marczuk.”

1. W związku z organizowanym wyjazdem przez Chorągiew Łódzką ZHP do Kostiuchnówki w sierpniu 2024 r. , w uzgodnieniu z Przewodniczącym ZG PTL - Panem Januszem Dawidziukiem przekazałem do Przewodniczącego TLU prośbę o przygotowanie zaproszenia. Treść mojej wiadomości:

„Dzień dobry! Pan Jurij Marczuk, Przewodniczący Polskiego Towarzystwa Leśnego, Janusz Dawidziuk, chciałby spotkać się z Państwem w Centrum Dialogu w Kostiuchiwce w dniach 16-18 sierpnia 2024 r. w celu omówienia naszej współpracy.Nasza delegacja będzie składać się z 3-5 osób. Czy mógłbym prosić o przygotowanie zaproszenia dla: Janusza Dawidziuka Przewodniczący Polskiego Towarzystwa Leśnego 02-362 Warszawa, ul. Bystawy 1905 nr 3,

(02-362 Warszawa, ul. Bitwy Warszawskiej 1905 r. nr 3). Zaproszenie może być dostarczone przeze mnie lub przesłane na adres lub e-mail: sylwan@ibles.waw.pl.”

1. W dn. 12.04.2024 r. Przewodniczący Jurij Marczuk przesłał zaproszenie adresowane do Przewodniczącego ZG PTL Janusza Dawidziuka o treści jak poniżej. Zaproszenie zostało przesłane również drogą poczty elektronicznej na skrzynkę sylwan@ibles.waw.pl. Treść zaproszenia:

„

Po przetłumaczeniu:

Szanowny Panie Dawidziuk! Towarzystwo Leśników Ukrainy składa wyrazy szacunku Polskiemu Towarzystwu Leśnemu i popiera propozycję spotkania w „Centrum Dialogu Kostiuchnówka” na Wołyniu w dniach 16-18 sierpnia 2024 roku. Prosimy o przesłanie listy delegacji Polskiego Towarzystwa Leśnego w celu przygotowania zaproszenia na spotkanie.

Z poważaniem

Przewodniczący Towarzystwa Leśników Ukrainy Jurij Marczuk.”

1. W związku z konfliktami terminów, w tym także Przewodniczącego ZG PTL w. ww. terminie

„ Szanowny Panie Przewodniczący, bardzo dziękuję za zaproszenie na spotkanie delegacji naszych Towarzystw w Centrum Dialogu w Kostiuchnówce w dn. 23 lub 24 sierpnia br.  Niestety, z przyczyn od nas niezależnych, wskazany termin wizyty jest dla nas niemożliwy do realizacji. Jeżeli to możliwe, chciałbym zaproponować, aby nasze spotkanie odbyło się w okresie 5-10 listopada 2024 r., kiedy to będą miały miejsce obchody w Polskim Lasku w Kostiuchnówce. Jeżeli jest to dla Państwa akceptowalne, przygotujemy listę delegatów naszego Towarzystwa, którzy wezmą udział w spotkaniu.”

1. W związku z tym, że wyjazd delegacji w terminie listopadowym nie mógł zostać sfinalizowany z przyczyn niezależnych od członków delegacji oraz Przewodniczącego ZG PTL do Przewodniczącego TLU Jurija Marczuka został przygotowany i wysłany drogą email drugi list o treści:

 „

1. Należy wskazać, że pomimo działań wojennych na terenie Ukrainy, wyjazdy delegacji organizowane przez Chorągiew Łódzką ZHP do Kostiuchnówki (na Wołyń) odbywają się bezpiecznie i bez jakichkolwiek niebezpiecznych zdarzeń.

Uwzględniając powyższe,  należy zwrócić się do ZG PTL o stanowisko, czy należy podejmować dalsze próby nawiązywania współpracy z TLU oraz ewentualnie w jakim zakresie.

                                                                            Janusz Witkowski

                                                                     Przewodniczący ZO PTL w Łodzi

                                                             Członek Komisji Współpracy z Zagranica

 

 

 

Relacja z wizyty oddziału katowickiego Polskiego Towarzystwa Leśnego w Niemczech
02.06. – 08.06.2024 r.

Relacja z wizyty oddziału katowickiego Polskiego Towarzystwa Leśnego w Niemczech
02.06. – 08.06.2024 r.

Sprawozdanie z działalności Komisji Współpracy z Zagranicą w roku 2023

 

1. Odbyło się szóste doroczne spotkanie Komisji Współpracy z Zagranicą PTL

Spotkanie odbyło się w środę 25 stycznia o godz. 11:00 w siedzibie PTL w Warszawie (ul. Bitwy Warszawskiej 1920 r. nr 3, pok. 303). Uczestniczyło w nim dziewięć osób, pięć osób z obiektywnych powodów było nieobecnych. Spotkanie odbyło się według poniższego porządku obrad:

1. Bieżące sprawy organizacyjne.

2. Sprawozdanie z działalności Komisji w roku 2022.

3. Zarys planów działalności Komisji na najbliższe lata.

4. Uwagi do kierunków i zasad działalności Komisji.

5. Dyskusja ogólna.

6. Podsumowanie i zakończenie obrad.

W ramach punktu 1:

Powitano kol. Mariusza Rydzika, który został wydelegowany do pracy w Komisji przez Oddział PTL w Krośnie, w miejsce kol. Bartłomieja Pereta.

Omówiono wyniki ostatniego naboru do Komisji. Na pismo skierowane w tej sprawie do przewodniczących Oddziałów PTL otrzymano pięć odpowiedzi: Oddział w Szczecinie potwierdził członkostwo kol. Kazimierz Gapińskiego, Oddział w Katowicach skierował do pracy w Komisji kol. Andrzeja Kwarciaka, Oddział w Łodzi – kol. Bartosza Pewniaka, Oddział we Wrocławiu – kol. Jakuba Tomzę, a Oddział w Warszawie – kol. Bożydara Neroja. Aktualnie Komisja Współpracy z Zagranicą PTL liczy 17 członków.

Dotychczasowy Przewodniczący Komisji Współpracy z Zagranicą (prof. Jerzy Modrzyński) zapowiedział, że zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami z Prezydium ZG PTL, po zakończeniu spotkania  przekaże swoją funkcję dotychczasowemu Vice-Przewodniczącemu, prof. Stanisławowi Małkowi. Przekazanie tej funkcji powinno zostać formalnie zatwierdzone na najbliższym posiedzeniu Zarządu Głównego PTL.

Jednocześnie J. Modrzyński zapewnił, że zamierza doprowadzić do końca rozliczenie realizowanego przez ostatnie dwa lata projektu europejskiego oraz, że przynajmniej przez najbliższy rok będzie wspierał nowego Przewodniczącego swoim doświadczeniem.

Objęcie funkcji Vice-Przewodniczących Komisji Współpracy z Zagranicą zaproponowano kolegom: Mikołajowi Ziemblickiemu i Arturowi Delegaczowi. Propozycja została przyjęta.

Sprawozdanie z działalności Komisji w 2022 roku (p. 2.) oraz Plan działalności Komisji na lata 2023/2024 (p. 3.) jak też obszerną informację o przebiegu VI dorocznego spotkania Komisji zamieszczono w zakładce: O nas/Komisje/Komisja Współpracy z Zagranicą, na stronie internetowej PTL.

 

2. Zreferowano wyniki naszego projektu Erasmus+ na zebraniu Zarządu Głównego PTL

W dniu 9 marca Jerzy Modrzyński przedstawił w formie prezentacji PP wyniki projektu „Edukacja przyrodniczo-leśna dorosłych w Europie, na przykładzie wybranych europejskich towarzystw leśnych”, finansowanego z funduszy Narodowej Agencji Programu Erasmus+. Na temat realizacji projektu wypowiedział się również drugi koordynator projektu a jednocześnie jeden z liderów delegacji – Rafał Cieślak. Na zebranie zostali zaproszeni również liderzy pozostałych delegacji. W dyskusji podkreślono, że oprócz uzyskania wiedzy na temat edukacji przyrodniczo-leśnej, realizowanej przez wizytowane towarzystwa leśne, projekt pozwolił na nawiązanie lub ożywienie współpracy z tymi towarzystwami, a przede wszystkim przetarł ścieżkę pozyskiwania funduszy europejskich na finansowanie statutowej działalności Polskiego Towarzystwa Leśnego.

 

3. Ukazał się artykuł w Lesie Polskim o współpracy PTL z zagranicą

Panu Emilianowi Szczerbickiemu przekazano materiały i pomagano w redagowaniu artykułu opisującego współpracę Polskiego Towarzystwa Leśnego z partnerami zagranicznymi. Artykuł ten, pt. „W trosce o siłę polskiego głosu” ukazał się w drugim marcowym numerze Lasu Polskiego (Las Polski 6/2023, s. 8-11).

 

4. Zorganizowano pobyt dla gości z Serbii

W dniach 20-22 marca na terenie: Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Krakowie (Nadleśnictwo Niepołomice), Wydziału Leśnego Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie oraz Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Radomiu (Nadleśnictwo Staszów i Daleszyce) gościliśmy leśników z Serbii (z JP VOJVODINASUME)  oraz dyskutowaliśmy o możliwości podjęcia dalszej współpracy. Pobyt koordynował Stanisław Małek.

 

5. Kontynuowano coroczną wymianę z Niemieckim Towarzystwem Leśnym:

W dniach 9-12 maja odbyła się wizyta stażystów leśnych (9 osób) z Niemiec – z terenu Meklemburgii Pomorza Przedniego. Przyjęło ich Nadleśnictwo Woziwoda (PTL - Oddział
w Toruniu).

Szesnastoosobowa grupa leśników z Oddziału PTL w Olsztynie przebywała w  Dolnej Saksonii i Szlezwiku Holsztynie w dniach 29 maja -2 czerwca. Program pobytu był bardzo interesujący i starannie przygotowany. Rewizyta leśników niemieckich na terenie RDLP w Olsztynie odbyła się 6-13 sierpnia. Koordynatorem corocznej wymiany jest kol. Mikołaj Ziemblicki. w którym uczestniczyli m.in. Janusz Dawidziuk, Jerzy Modrzyński, Stanisław Małek.

Wizytę o charakterze praktyki odbyło w czerwcu br. trzech aplikantów niemieckiej służby leśnej (absolwenci wyższych uczelni leśnych) z Saksonii-Anhalt. Gospodarzem wizyty było  Nadleśnictwo Rokita (PTL - Oddział w Szczecinie).

W trakcie wrześniowego Zjazdu PTL w Wałbrzychu odbyła się wizyta przedstawicieli młodych działaczy NTL. Jednym z punktów obrad było ich spotkanie z delegacją młodych leśników stowarzyszonych w PTL w celu zaprezentowania, jakże aktywnej działalności młodzieżówki NTL.

 

6. Przygotowano materiały na spotkanie z Georgiem Schirmbeckiem

Jerzy Modrzyński przekazał Przewodniczącemu ZG PTL – Januszowi Dawidziukowi, materiały na spotkanie z Przewodniczącym Niemieckiej Rady Gospodarki Leśnej - Georgiem Schirmbeckiem, które odbyło się w Warszawie dnia 17.05.2023. Spotkanie, w którym uczestniczył również Wiceprzewodniczący ZG PTL – prof. Tomasz Zawiła-Niedźwiedzki, przebiegło w  konstruktywnej, przyjaznej atmosferze.

 

7. W otwartym spotkaniu ZG PTL w Siemianicach (29-30 maja) uczestniczył Stanisław Małek

Zreferował on między innymi wyniki naszego projektu Erasmus+, podkreślając zalecenia wynikające z projektu dla działalności Polskiego Towarzystwa Leśnego.

 

8. Udział w spotkaniu Pro Silva Europe.

W dniach 14-16 czerwca w Irlandii odbyła się doroczne Zgromadzenie Generalne Pro Silva Europe połączone z konferencją pod tytułem: „Przemiana lasów i kultury leśnej w zmieniającym się świecie”. Pro Silva Polonia (afiliowaną przy naszej Komisji Współpracy z Zagranicą PTL) reprezentowały trzy osoby: Daniel Lemke, Dorota Dobrowolska i Maciej Pach. Następna konferencja Pro Silva Europe ma zostać zorganizowana w 2024 roku w Słowacji.

 

9. Wizyta leśników Austrii

W dniach 3-7 lipca odbyła się wizyta naszych gości zorganizowana w części zawodowej programu przez Nadleśnictwo Miłomłyn (PTL – Oddział w Olsztynie), białostocki Oddział PTL oraz - po raz pierwszy - Nadleśnictwo Drewnica (PTL – Oddział w Warszawie). Koordynatorem był Mikołaj Ziemblicki

 

 

10. Nawiązaliśmy współpracę ze Słowackim Towarzystwem Leśnym.

W dniach 9-10 lipca delegacja Polskiego Towarzystwa Leśnego, w składzie: prof. Stanisław Małek (przewodniczący Komisji Współpracy z Zagranicą) i prof. Jerzy Modrzyński (członek tej Komisji), była przyjmowana przez Słowackie Towarzystwo Leśne. Celem wizyty było nawiązanie współpracy na szczeblu centralnym, bowiem w okresie ostatnich około 20 lat współpraca ta miała charakter lokalny i realizowana była głównie przez przygraniczne jednostki administracji leśnej.

 

11. Wizyta przedstawicieli Komisji Współpracy z Zagranicą na Wołyniu

               W dniach 17-20 sierpnia członkowie Komisji współpracy z Zagranicą w osobach Janusz Witkowski (PTL O/w Łodzi) i Wiesław Chmielewski (PTL O/we Wrocławiu) brali czynny udział w pracach porządkowych na cmentarzach wojennych z okresu I wojny światowej w Wołczersku oraz Kostiuchnówce (Polski Lasek) oraz z okresu II wojny światowej w Hajowie (dawna wieś Przewbraż), gdzie była dokonana  Rzeź Wołyńska.

               Nawiązano kontakt w październiku przez Kol. Janusz Witkowskiego z Przewodniczącym Towarzystwa Leśników Ukraińskich - Jurijem Marczukiem w sprawie wypracowania porozumienia (listu intencyjnego) odnośnie współpracy pomiędzy naszymi Towarzystwami.

               W dniach 03-05 listopada przedstawiciel Komisji Współpracy z Zagranicą PTL (Wiesław Chmielewski) wziął udział w uroczystościach pobrania Ognia Niepodległości w Kostiuchnówce na Wołyniu. Uroczystości poprzedziła praca na licznych cmentarzach Legionistów: porządkowanie, zawieszanie biało-czerwonych szarf na krzyżach, zapalanie zniczy. Główne uroczystości pobrania Ognia Niepodległości odbyły się 5 listopada przed Cmentarzem Wojennym Legionistów Polskich w Lasku Polskim. 

               Podczas tych wizyt przekazywane były stronie ukraińskiej m. in. ufundowane przez PTL: agregaty prądotwórcze, odzież i wyposażenie plecaków dla leśników na froncie. Wizycie tej  towarzyszyły też spotkania z miejscowymi leśnikami Maniewickiego Gospodarstwa Leśnego.

 

12. Podczas 122 Zjazdu PTL w Wałbrzychu (6-9.09.2023) przeprowadzono rozmowy z delegacją Czeskiego Towarzystwa Leśnego (Cls)

Ze strony Cls w spotkaniu uczestniczyli: Martin Polivka (obecny Przewodniczący Cls), Zdenek Valek (sekretarz Cls) oraz Josef Gallo (członek Cls), a ze strony PTL: Stanisław Małek (Przewodniczący KWzZ), Wiesław Chmielewski (koordynator współpracy z Cls) oraz Jerzy Modrzyński (koordynator spotkania). Omawiano kierunki dalszej współpracy między naszymi Towarzystwami oraz plany na rok 2024, w tym wizyty naszych grup z Oddziałów w Lublinie i Szczecinie.

13. Uczestniczyliśmy w spotkaniu Europejskiej Sieci Towarzystw Leśnych w Chorwacji

W dniach 21-24 września delegacja Polskiego Towarzystwa Leśnego, w składzie prof. dr hab. Dariusz J. Gwiazdowicz i prof. dr hab. Jerzy Modrzyński, uczestniczyła w spotkaniu Europejskiej Sieci Towarzystw Leśnych w Chorwacji. Łącznie wzięło w nim udział 16 osób z 9 krajów. Poza Chorwacją i Polską były to: Austria, Bośnia-Hercegowina, Islandia, Niemcy Szkocja, Szwecja i Węgry.

Spotkanie było bardzo dobrze przygotowane i zrealizowane, dając uczestnikom możliwość poznania zarówno działalności Chorwackiego Towarzystwa Leśnego i leśnictwa Chorwacji, jak też przedyskutowania aktualnych problemów gospodarki leśnej, występujących w krajach reprezentowanych na spotkaniu.

 

14. Zorganizowano pobyt gości z Meksyku

Podejmując propozycję współpracy ze strony meksykańskiej, w dniach 1-11.10.2023 gościliśmy oficjalną delegację naszych potencjalnych partnerów, w składzie: dr Uriel Nuño Gutiérrez (Rector of the University Center of the North of Jalisco, University of Guadalajara), José Martín Corona Mata  (General Director of JINOR (Intermunicipal Environmental Board for the Comprehensive Management of the Northern Region of the State of Jalisco) oraz Jose Alfredo Solis Sarrelangue (President of the Administration Council of JINOR).   Goście przebywali m. in. na terenie Nadleśnictwa: Daleszyce (RDLP Radom) oraz Niepołomice (RDLP Kraków). Pobyt delegacji był koordynowany przez Stanisława Małka.

 

15. Koordynowano współpracę Oddziału PTL w Białymstoku z Towarzystwem Leśników Litwy

Delegacja białostockiego Oddziału PTL przebywała na Litwie w dniach 12-14 października. Wyjazd miał na celu podtrzymanie bliskich kontaktów z Towarzystwem Leśników Litwy (TLL) oraz zapoznanie się ze specyfiką gospodarki leśnej zintegrowanej z ochroną przyrody w ramach Nadleśnictwa Kretynga (obszar nadleśnictwa pokrywa się częściowo z Parkiem Narodowym Kosy Kurońskiej). Problematyka ta jest bardzo bliska leśnikom z Podlasia z powodu podobnych zagadnień w Puszczy Białowieskiej. Wizyta była poprzedzona wizytą leśników z Litwy w Polsce, celem ustalenia planu współdziałania w roku 2024. Koordynatorem wizyt był Marek Ksepko.

 

16. Przesłano list intencyjny do Towarzystwa Leśników Amerykańskich oraz zainicjowano angielską wersję głównej strony internetowej PTL

W celu nawiązania bliższych kontaktów z Towarzystwem Leśników Amerykańskich, 13 października wysłano na Jego adres list intencyjny, przygotowany przez  Stanisława Małka.  Przekonał on również Przewodniczącego ZG - Janusza Dawidziuka do rozszerzenia strony internetowej PTL o wersję angielską. Przygotowane materiały wysłano następnie na ręce Przewodniczącego.

 

17. Odbyło się siódme doroczne spotkanie Komisji Współpracy z Zagranicą PTL

Odbyło się ono w siedzibie Leśnictwa Paryż (Nadleśnictwo Płońsk), w dniach 2-3 grudnia. Naszym gospodarzem był Nadleśniczy Tomasz Józwiak, któremu jesteśmy bardzo wdzięczni za gościnę. W spotkaniu uczestniczyli: Stanisław Małek (Przewodniczący KWzZ), Mikołaj Ziemblicki (Vice-przewodniczący KWzZ), Artur Delegacz (Vice-przewodniczący KWzZ), Jerzy Modrzyński,  Wiesław Chmielewski, Rafał Cieślak, Daniel Lemke i Bożydar Neroj.

Podczas spotkania dokonano podsumowania działalności Komisji za rok 2023 oraz przedstawiono zarys planów jej działalności na rok 2024.

Dodatkowo zapoznano się z propozycją Pana Marka Gierlacha i kol Tomasza Józwiaka włączenia PTL w inicjatywę odbudowy schroniska na Kostrzycy w Czarnohorze. Schronisko to wybudowało Towarzystwo Budowy Harcerskich Schronisk Turystycznych w latach 1934 -1935 wg projektu architekta Jerzego Żukowskiego w stylu huculskiej obronnej zagrody – grażdy (80 miejsc noclegowych, z: elektrycznością, kanalizacją, ciepłą i zimna wodą, prysznicami i umywalniami) – doskonały przykład lokalnej snycerki.

Od kilku już lat trwają prace zabezpieczające i remontowe ruin wzniesionego w roku 1938 obserwatorium astronomicznego i meteorologicznego na szczycie Popa Iwana z inicjatywy Ligi Powietrznej i Przeciwgazowej. Prace te prowadzą polskie Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego w porozumieniu z Uniwersytetem Warszawskim.

Członkowie Komisji zgodnie uważają, że byłoby rzeczą słuszną odbudowanie w porozumieniu z partnerami z Ukrainy schroniska na Kostrzycy w Czarnohorze  jako wspólnego daru ukraińskim i polskim harcerzom i miejsce dialogu i spotkań młodzieży obu Narodów. Inicjatywa ta powinna zostać przedyskutowana z Przewodniczącym PTL na początku 2024 roku.

 

18. Przez cały okres sprawozdawczy prowadzono stronę internetową Komisji,

informującą o bieżących wydarzeniach. Nad jej treścią czuwał Stanisław Małek, a techniczną obsługą zajmował się Mariusz Rydzik.

 

Więcej informacji (wraz z załącznikami) na temat wydarzeń organizowanych przez Komisję Współpracy z Zagranicą znaleźć można na stronie internetowej PTL w zakładce „O nas/Komisje”.

 

 

Sprawozdanie z wyjazdu na spotkanie Europejskiej Sieci Towarzystw Leśnych w Chorwacji, w dniach 21-24.09.2023

W dniach 21-24.09.2023 delegacja Polskiego Towarzystwa Leśnego, w składzie prof. dr hab. Dariusz J. Gwiazdowicz i prof. dr hab. Jerzy Modrzyński, uczestniczyła w spotkaniu Europejskiej Sieci Towarzystw Leśnych w Chorwacji.

Nasza podróż z Poznania do Zagrzebia (czwartek, 21.09.), z międzylądowaniem w Monachium, trwała około dziewięciu godzin. Na kwaterze byliśmy około 15:00, a o 18:30 spotkaliśmy się w siedzibie Chorwackiego Towarzystwa Leśnego (ChTL) z pozostałymi uczestnikami spotkania, reprezentującymi Towarzystwa Leśne: Austrii (2 osoby), Szwecji (2), Szkocji (2), Islandii (1), Niemiec (1), Węgier (1), Bośni Hercegowiny (1) i Chorwacji (4). Łącznie w spotkaniu wzięło udział 16 osób z 9 krajów. Po krótkim powitaniu, przewodniczący  ChTL – prof. Igor Anič, zapoznał nas z historią swojego Towarzystwa oraz ważniejszymi danymi na temat chorwackiego leśnictwa.

Chorwackie Towarzystwo Leśne (Hrvatsko Šumarsko Društvo) jest kontynuacją Chorwacko-Slawońskiego Towarzystwa Leśnego, założonego w 1846 w miejscowości Prečec. Od 1898 roku jego siedziba mieści się w Domu Leśników (Šumarski Dom) w Zagrzebiu, w którym od tego właśnie roku swoją działalność rozpoczęła (powołana z inicjatywy ChTL) Akademia Leśna, przekształcona w 1960 roku w Wydział Leśny Uniwersytetu w Zagrzebiu. ChTL ma obecnie 19 oddziałów terenowych oraz pięć prężnie działających komisji: Pro Silva Croatia, Komisja Ekologiczna, Komisja Ochrony Lasu, Komisja Kultury, Sportu i Rekreacji oraz Komisja Lasów Miejskich. Aktualnie ChTL liczy 2 732 członków, rekrutujących się zarówno z różnych szczebli administracji leśnej, właścicieli lasów, jak i ze środowiska akademickiego. ChTL jest członkiem Chorwackiego Towarzystwa Inżynierskiego.

Dumą Chorwackiego Towarzystwa Leśnego jest naukowe czasopismo leśne „Šumarski List”, wydawane od 1877 roku (od 2008 roku na liście filadelfijskiej). Wszystkie numery tego czasopisma zostały zdygitalizowane i zamieszczone na stronie internetowej Towarzystwa: www.sumari.hr. Na stronie tej znaleźć można również wirtualną bibliotekę leśną zawierającą około 4 500 książek i czasopism. Ponadto zamieszczono na niej listę około 14 000 chorwackich leśników wraz z ich biogramami. Na stronie tej można znaleźć również przegląd bieżących wydarzeń.

Lesistość Chorwacji wynosi 44%, zapas na pniu – 418 mln m³, roczny przyrost – 10 mln m³, a roczne pozyskanie – 8 mln m³. Udział lasów państwowych wynosi 77%, a prywatnych 23%. 62% to lasy wysokopienne, a 38% - odroślowe. Lasy bliskie naturze stanowią aż 97%, a tylko 3% to uprawy i plantacje. Gatunków liściastych jest 84% a iglastych 16%. Udział poszczególnych gatunków drzew jest następujący: buk 35%, dęby 27%, jodła i świerk 13%, grab 8%, jesion 3%, sosny 2%, pozostałe liściaste 11%, a pozostałe iglaste 1%.

Po prezentacji mieliśmy sposobność przewertowania kilku cennych woluminów z biblioteki ChTL, a wśród nich wydanego w Lipsku w 1732 roku dzieła Hanns’a Karl’a von Karlovitz’a: Silvicultura Oeconomica, uważanego za podwalinę trwałego gospodarstwa leśnego. Na zakończenie organizatorzy przypomnieli program na kolejne dni naszego spotkania.

Następnego dnia (piątek, 22.09) o godzinie 8:00, przed siedzibą ChTL, czekał już na nas autobus (będący na stanie Wydziału Leśnego w Zagrzebiu), który najpierw zawiózł nas do stacji terenowej, mieszczącej się w budynku dawnej leśniczówki, pozostałej po wyludnionej wsi o nazwie Čorkova uvala. Taką samą nazwę nosi przyległy kompleks dziewiczego lasu jodłowo-bukowego, w którym  najstarsze buki osiągają wiek koło 600, jodły ponad 400 a świerki około 300 lat. Struktura wiekowa tego lasu jest bardzo zróżnicowana, ponieważ jego naturalne odnowienie następuje losowo, w miejscach odsłoniętych przez różnego rodzaju zaburzenia, powodowane zwłaszcza przez wiatr. Z badań wynika, że zaburzenia na dużą skalę występują tu przeciętnie co 50 lat. Wiele drzew  przekracza w tym lesie 50 m wysokości, a zdarzają się jodły o wysokości 60 m. Wnikliwe, kompleksowe badania tego obiektu leśnego prowadzone są na stałych powierzchniach od 1957 roku. Niektóre wyniki badań zaprezentowali nam, oprowadzający nas po tym obiekcie pracownicy Wydziału. Pobyt w tym niezwykłym kompleksie leśnym, emanującym naturalnością, potęgą i pięknem zrobił na nas ogromne wrażenie.

Następnym ważnym punktem programu tego dnia było zwiedzanie Parku Narodowego Jezior Plitwickich (Nacionalni Park Plitvička Jezera). Położony jest on w terenie wyżynno-górskim, w przedziale wysokości 450-1280 m n.p.m., a jego powierzchnia wynosi około 30 tys. ha. Spędziliśmy tam ponad trzy godziny, podziwiając niezwykłe krajobrazy, zachwycając się malowniczymi wodospadami, niezliczonymi kaskadami i turkusową tonią jezior, otoczonych ciemnozielonym lasem. Jeziora zajmują około 1%, łąki i opuszczone pola – około 24%, a lasy około 75% powierzchni Parku. Lasy te  stanowią mozaikę różnych zespołów fitosocjologicznych i odznaczają się dużą różnorodnością biologiczną, zarówno w odniesieniu do roślin (1400 gatunków, w tym 25 endemitów), jak i zwierząt (157 gatunków ptaków, 50 gatunków ssaków – w tym niedźwiedź, ryś i wilk oraz 20 gatunków nietoperzy). Odwiedzony przez nas wcześniej kompleks leśny Čorkova uvala leży również w granicach Parku Narodowego Jezior Plitwickich.

Pełni wrażeń wsiadaliśmy do naszego autobusu, który zawiózł nas na nocleg w miejscowości Gospič. Tu trzeba powiedzieć, że jazda tym autobusem za każdym razem była sporym przeżyciem, zarówno ze względu na mijane krajobrazy, jak i karkołomne zakręty na wąskich, urwistych leśnych drogach. Naszego „mistrza kierownicy”, który bezpiecznie woził nas przez cały czas pobytu, nagradzaliśmy często oklaskami i słowami podziwu. Nawet na wspomnienie o jego wyczynach poziom adrenaliny się podnosi.

Kolejny dzień (sobota 23.09) rozpoczęliśmy od zwiedzania ciekawego, nowocześnie urządzonego Ośrodka Pamięci Nikola Tesli w Smiljan, małej wsi koło miasteczka Gospič, w której ten genialny wynalazca urodził się 10.07.1856 roku. W wieku 28 lat wyemigrował on do Stanów Zjednoczonych, gdzie do końca życia pracował nad licznymi projektami. Był autorem ponad 800 pomysłów racjonalizatorskich i wynalazków, z których około 125 opatentował. Wynalazł między innymi: prądnicę prądu zmiennego, silnik elektryczny, baterię słoneczną, lampę neonową oraz radio. Za życia jego wynalazki nie przyniosły mu należnego uznania, chociaż sam miał świadomość ich doniosłości. Zmarł w Nowym Yorku 7.01.1943 roku.

Następnie ruszyliśmy w kierunku biegnącego wzdłuż wybrzeża Adriatyku łańcucha górskiego Velebit, którego znaczną część stanowi Park Narodowy o tej samej nazwie. Po krótkiej prezentacji w Ośrodku Edukacji PN Velebit wyjechaliśmy na grzbiet tego łańcucha górskiego, który stanowi niejako granicę między bujnymi lasami śródlądowymi i zaroślowymi lasami strefy śródziemnomorskiej. Kontrast tych dwóch biomów można łatwo zauważyć.

Przed przerwą obiadową zatrzymaliśmy się jeszcze w miejscowości Baške Oštarije, przy kamieniu upamiętniającym powstanie w 1765 roku pierwszej chorwackiej leśniczówki. Pokazano nam też dużą mapę drzewostanową tego terenu pochodzącą z tamtego okresu.

Po obiedzie, przez prawie dwie godziny jechaliśmy krętą szosą wzdłuż  adriatyckiego wybrzeża w kierunku miasteczka Senj, podziwiając morski krajobraz urozmaicony niezliczonymi wysepkami, zazwyczaj skąpo pokrytymi roślinnością. W samym Senj zwiedziliśmy zamek Nehaj, który przez stulecia bronił Dalmacji przed wrogimi okrętami. Gdy wyjeżdżaliśmy z Senj nastąpiło gwałtowne załamanie pogody, a to za sprawą wiatru Bora. Zrobiło się chłodno i zaczął padać deszcz. Pomimo to zdołaliśmy jeszcze zobaczyć efekt zalesień na rozległych górskich zboczach, w miejscu noszącym nazwę Senjska Draga. Zbocza te, wylesione przed kilkudziesięciu laty, zostały zalesione (po przygotowaniu tarasów) przy użyciu sosny czarnej, która jest wprawdzie gatunkiem rodzimym, ale o charakterze pionierskim. Obecnie stopniowo jest usuwana, a na jej miejsce wprowadzane są gatunki docelowe, zwłaszcza dąb omszony. Lasy na tych zboczach pełnią istotną rolę ochronną, ważną m. in. dla pobliskiego miasta Senj. Na nocleg zawieziono nas do terenowego ośrodka naukowo-dydaktycznego Zalesina, należącego do Wydziału Leśnego w Zagrzebiu.

Ostatniego dnia (niedziela, 24.09.) przed południem odbyła się w Zalesinie sesja Europejskiej Sieci Towarzystw Leśnych. Przedstawiciele poszczególnych Towarzystw Leśnych wygłosili prelekcje na temat aktualnej sytuacji lasów i leśnictwa w ich krajach. Z naszej strony informację o aktualnych problemach polskiego leśnictwa zaprezentował D. J. Gwiazdowicz. Po każdym wystąpieniu padały liczne pytania i toczyły się ożywione dyskusje. Częstymi wątkami były: wpływ zmian globalnych na lasy, narastające zagrożenie pożarowe i zamieranie lasów, społeczne oczekiwania wobec leśnictwa i trudności w dogadywaniu się z eko-aktywistami, wreszcie zagrożenia wynikające z nadmiernej ingerencji Komisji Europejskiej w gospodarkę leśną poszczególnych krajów. Poniżej niektóre stwierdzenia wygłoszone przez referentów:

- Dynamiczne zmiany w środowisku leśnym, wymuszane zmianami globalnymi, wymagają elastycznego podejścia do gospodarki leśnej w Europie. Niezbędne mogą okazać się aneksy do ustaw o lasach, uwzględniające aktualną sytuację leśnictwa w poszczególnych krajach.

- W obecnych warunkach nasilają się problemy związane z ochroną lasu. Narastają szkody abiotyczne, pojawiają się nowe szkodliwe owady, narasta presja zwierzyny. Szczególnie zagrożone wydają się drzewostany świerkowe.

- Ogólny stan zbliżonych do naturalnych, zdominowanych przez gatunki liściaste lasów Chorwacji,  należy określić jako bardzo dobry, pomimo aktualnych zagrożeń.

- Z badań prowadzonych od kilkudziesięciu lat w Chorwacji wynika, że istnieje możliwość przystosowania rocznego rytmu przyrostowego u drzew. Przykładem jest Pinus nigra adriatica, u której stwierdzone zatrzymanie przyrostu w okresach suszy a jego przyśpieszenia w okresach bardziej korzystnych.

- Zalesienia są najtańszym sposobem redukcji dwutlenku węgla w atmosferze. Należy dokładniej szacować ilość pochłanianego przez lasy dwutlenku węgla oraz jego wartość rynkową. Ekwiwalent pieniężny za pochłonięcie 1 tony dwutlenku węgla, wynoszący obecnie około 100 €, będzie w przyszłości szybko wzrastał.

- Należy dążyć do odmłodzenia naszych towarzystw leśnych. Sukcesy na tym polu obserwuje się m. in. w Niemieckim Towarzystwie Leśnym, którego sekcja młodzieżowa, licząca 1500 członków stanowi obecnie około 30% stanu osobowego tego Towarzystwa.

  Następnie rozpoczęła się dyskusja na temat organizacji następnego spotkania Europejskiej Sieci Towarzystw Leśnych. Ustalano, że odbędzie się ono w 2024 roku na  Węgrzech. Chorwaci przekażą aktualne dane kontaktowe Węgrom, a pozostałe delegacje postarają się zachęcić kolegów z zaprzyjaźnionych Towarzystw Leśnych do wzięcia udziału w tym spotkaniu.

Na zakończenie, uczestnicy spotkania Europejskiej Sieci Towarzystw Leśnych w Chorwacji podziękowali serdecznie organizatorom (zwłaszcza Stjepan’owi Mikac’owi) za bardzo dobre przygotowanie i zrealizowanie interesującego programu, życząc Chorwackiemu Towarzystwu Leśnemu dalszych sukcesów i pomyślności.

W podróż powrotną (pełni wrażeń i refleksji) wyruszyliśmy około południa. Wydziałowy autobus zawiózł nas jeszcze na lotnisko,  z którego polecieliśmy najpierw do Frankfurtu nad Menem, a następnie do Poznania, gdzie wylądowaliśmy przed północą. Cały wyjazd uważamy za bardzo inspirujący i pożyteczny.

 

 

            Poznań, 17.10.2023                              Jerzy Modrzyński i Dariusz J. Gwiazdowicz

LINK FOTOGRAFIE DO SPRAWOZDANIA